بررسی کارآیی داده های ماهواره ای در پهنه بندی گونه های مهاجم کنگر صحرایی و سنبله نقره ای (مطالعه موردی: مراتع وازرود)

گونه های مهاجم با ایجاد تغییرات اکولوژیکی که گاهی برگشت ناپذیرند موفقیت عملیات احیا در حوزه های آبخیز را تهدید و موجب کاهش پتانسیل اکوسیستم ها در ارائه خدمات مورد نیاز جوامع انسانی می شوند. بنابراین ممانعت از هجوم، تشخیص اولیه و حذف این گیاهان کلیدی جهت کنترل و مدیریت آنهاست. تکنیک های سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی جهت پایش و مدیریت پایدار مراتع به منظور جلوگیری از هجوم، نابودی یا کنترل گونه های استقرار یافته حائز اهمیت خاصی است. لذا پژوهش حاضر کارآیی داده های ماهواره ای tm و irs را در پهنه بندی گونه های مهاجم کنگر صحرایی و سنبله نقره ای در مراتع وازرود مورد بررسی قرار می دهد. جهت حصول نتیجه بهتر، تصحیح اتمسفری تصویر به روش cos (t) انجام و سپس تعدادی از شاخص های گیاهی با استخراج میانگین رقومی پیکسل های مربوط به نمونه های تعلیمی از تصاویر تصحیح شده بر روی تصاویر اعمال گردید. طبقه بندی شاخص ها با الگوریت حداقل فاصله از میانگین انجام و با نقشه واقعیت زمینی مورد ارزیابی صحت و دقت قرار گرفت. طبق نتایج بدست آمده شاخص های ndvi، rati، rvi، tvi و nrvi حاصل از تصویر tm و شاخص های avi و savi l0.25 تصویر irs برای گونه کنگر صحرایی، شاخص های dvi، ndvi، pvi1، pvi2، rvi و wdvi تصویر tm و شاخص های pvi، pvi1، ndvi، wdvi و tvi تصویر irs برای سنبله نقره ای بهترین عملکرد را از بین شاخص های مورد بررسی نشان دادند. همچنین از کلیه شاخص های آنالیز شده، شاخص های dvi و wdvi تصویر tm و شاخص های dvi، pvi3 و wdvi تصویر irs با درجات متفاوتی از تفکیک قادر به تشخیص سنبله نقره ای از کنگر صحرایی بوده اند. از آنجاییکه در این منطقه پوشش گیاهی مختلط بوده قابلیت طبقه بندی فازی جهت پهنه بندی این گونه های مهاجم سودمند جلوه می نماید. بدین منظور مقادیر z-score بین 8/0 و 5/2 در هر دو حالت نرمال و غیر نرمال بر روی باندهای قرمز و مادون قرمز نزدیک تصاویر irs و tm تست شدند و مشخص کردید که نقشه های عدم قطعیت در حالت نرمال شده با z-score برابر 9/0 و 1 برای تصویر tm و z-score برابر 1/1 نرمال شده برای تصویر irs در منطقه مورد مطالعه بیشترین کارآیی را در پهنه بندی داشتند.نتایج حاصل از تعیین وضعیت و گرایش مرتع نیز مبین این مطلب است که وضعیت مرتع متوسط بوده و تیپ های مستقر در آن دارای گرایش منفی و ثابت می باشند.